Jak Święty Walenty przywędrował do Szkocji

 

W dniu 14 lutego, jak Świat długi i szeroki, wszyscy zakochani obchodzą swoje święto. W sklepach, od serduszek, czerwonych róż, kokardek i wszelkiej maści przesłodzonych gadżetów uginają się półki. Szkoci uwielbiają to święto, podobnie jak większość ludzi na całym świecie, a handlowcy skrzętnie to wykorzystują. Poza tym to jedna z nielicznych obecnie okazji do oderwania się od covidowej rzeczywistości. Kupienie kartki, kwiatów i złożenie czy też otrzymanie życzeń, zdecydowanie poprawia nastrój.

Jednak święto to, jak się powszechnie uważa, nie ma tak radosnych i jakbyśmy to dzisiaj określili, romantycznych korzeni. Jego początki są pogańskie i a chrześcijanie, za akceptacją i zachętą swoich ówczesnych kapłanów, którzy chcieli oswoić swoje bezbożne owieczki z nową religią, zaczęli zamieniać te pogańskie zwyczaje w swoje święta. I tak powstała legenda o Świętym. Walentym i tradycja obchodzenia Walentynek.

Mroczne początki Walentynek

Podobnie jak w przypadku wielu innych świąt chrześcijańskich, dzień Walentynek zbiega się z dawnym świętem pogańskim. Ci z was, którzy interesują się tym tematem, z pewnością wiedzą, że wiele znanych nam obecnie zwyczajów, takich jak np. wieszanie jemioły czy święcenie jajek, ma swoje pogańskie korzenie. Podobnie rzecz ma się z naszymi świętami -Bożym Narodzeniem, Wielkanocą czy dniem Wszystkich Świętych.

Tak też rzecz się ma z naszymi przesłodzonymi Walentynkami. Jednak w przeciwieństwie do nich – Lupercalia, przez nie zastąpione, były bardzo brutalną ucztą.

Moje szkockie smaki

Dzisiaj zamiast tradycyjnego wpisu na blogu mała relacja z zakupu nowej kawy. Ci z was, którzy śledzą moje blogi (Moje szkockie smaki), wiedzą, że od ponad dekady jestem zagorzałą fanką kawy Tchibo, a dokładnie karmelizowanych ziaren Vienna Melange. Zawsze kupuje ją w firmowych sklepach w Polsce. Sklepy te najczęściej usytuowane są pasażach w dużych galerii handlowych. Na Wyspach, niestety, nie udało mi się jej nabyć. Szukam i nie jest tu dostępna w sprzedaży. Firma sprzedaje tu inne rodzaje kawy.

Ostatni rok pozbawił mnie możliwości podroży do kraju i nabycia moich ulubionych ziarenek. Dlatego też postanowiłam poszukać nowych smaków w Szkocji. I tak dotarłam do palarni, znajdującej się w Findhorn, a dokładnie na terenie Findhorn Foundation. Miejscu temu poświeciłam już kilka wpisów na tym blogu. Jeśli ich nie czytaliście, to znajdziecie więcej informacji pod tym linkiem.

MOJA mała SZKOCJA w lockdownie, czyli jak poznawać Szkocje gdy nie można ruszyć się z domu.

* fotografia wykonana w 1934 r przez angielskiego lekarza Roberta Kenneth Wilsona

Wakacje, w reżimie sanitarnym; z maseczkami, dystansem i nieustanną dezynfekcją rąk, wydawały mi się dość uciążliwe. Wiele obiektów takich jak lokalne niewielkie muzea i zameczki, otwartych jedynie w sezonie od kwietnia do października, w zeszłym roku, po zakończeniu pierwszego lockdownu pozostało zamkniętych. Zubożyło to ofertę turystyczną. Bardzo mnie to wtedy denerwowało.

Z dzisiejszej perspektywy zaczynam żałować mojego ówczesnego malkontenctwa. Można było bowiem poruszać się po kraju i cieszyć się pięknymi krajobrazami. Z dużą chęcią powróciłabym do tego co było, nawet z tymi wszystkim obostrzeniami z zakazami i niemożnością wejścia do wielu miejsc.

Zamiast tego mam powtórkę z rozrywki. Kolejny lockdown z zakazami i nakazami, bez możliwości wyjazdów, spotykania się z ludźmi, wyjść do restauracji, kina i teatru. Ponownie żyje w internetowej rzeczywistości i ponownie jestem zamknięta w domu.  

Cierpią na tym nie tylko moje finanse, ale również mój instynkt poznawczy. Niestety wszelkie znaki na ziemi i niebie wskazują na to, że nieszybko się to skończy.

Poruszać mogę się jedynie w odległości 5 mil od domu i mam prawo go godzinnego spaceru w trakcie dnia. Trudno w takich warunkach cokolwiek planować, a tym bardziej i zachęcać kogokolwiek z was do zwiedzania.

Staram się jednak nie poddawać i mimo wszystko poznawać Szkocję, tutejszą kulturę i zwyczaje jak również zgłębiać tutejsze mity i legendy. Szczególnie, że mam teraz dużo czasu na czytanie książek i czasopism, jak również szperanie w Internecie i wyszukiwanie ciekawostek. 

W Unii czy poza Unią, czyli czy co z tą szkocką niepodległością?

Scotland will be back soon, Europe. Keep the light on

-

*Zdjęcie z Twttera Szkockiej Pierwszej Minister 

Od prawie roku Szkocja, podobnie jak reszta Zjednoczonego Królestwa i świata, zmaga się z pandemią koronawirusa. Wydarzenia te na plan dalszy zepchnęły ostateczne pożegnanie się UK z Unią Europejską, chociaż fakt ten został tryunfalnie odnotowany przez populistyczne brukówki brytyjskie, które w niemałym stopniu przyczyniły się do takiego, a nie innego wyniku referendum.

W przerwach między jednym, drugim i już kolejnym lockdawnem temat Brexitu wracał jednak jak bumerang, zwłaszcza, że do ostatnich dni starego roku ważyły się losy porozumienia handlowego z Unią. Jak bumerang wracał również temat niepodległości Szkocji. Im bliżej było zamknięcia granic i izolacji od pozostałej części Europy, tym głośniej i donośniej słychać było głosy o niepodległej Szkocji, nowym członku Unii Europejskiej.

Od momentu brexitowego referendum Szkocka Partia Narodowa (SNP), po porażce głosowania z 2014 r., że wzmożoną siłą rozpoczęła niepodległościową ofensywę. O ile w pierwszych miesiącach po głosowaniu, entuzjazm do tego pomysłu był średni, to w miarę postępu rozmów ‘rozwodowych’ lub raczej spięć na linii Wielka Brytania - Unia, przybierał on na sile. Dzisiaj wszystkie sondaże wskazują, że za ideą niepodległości opowiada się blisko 60% posiadających prawo wyborcze Szkotów.

Sondaże sondażami, a jak mają się one do rzeczywistości? Przecież jak pokazały doświadczenia ostatnich lat, a raczej ostatnich kilku elekcji w UK, rozmijają się one znacznie z tym co ujawnia się w ostatecznym wyniku wyborczym. Delikatnie mówiąc wynik jest zupełnie inny od przedwyborczych prognoz.

Święta Bożego Narodzenia w Szkocji – once upon a time.

Każdy kto doświadczył szkockich świąt Bożego Narodzenia z pewnością pamięta towarzyszącą im radość i wyjątkową celebracje okresu przedświątecznego. Uśmiech, zabawa i festiwal wszechobecnego konsumpcjonizmu, to obrazek współczesnych szkockich Xmas Days.

Przyglądając się temu, aż trudno uwierzyć, że współcześni Szkoci celebrują ten okres, w tak radosny sposób dopiero od kilku dziesięcioleci. Do lat 60 - tych XX wieku obchodzenie Świąt Bożego narodzenia było tu bowiem ustawowo zabronione!

Po wiekach ograniczeń i zakazów we współczesnej Szkocji obchodzi się ten czas szczególnie radośnie, a okres celebrowania i świętowania rozciąga się dla wielu osób aż do 6 stycznia kolejnego roku. Szkocja jest krajem, gdzie drugi dzień świąt jest, w przeciwieństwie do Anglii tzw. Bank holiday, czyli dniem wolnym od pracy. Nie znaczy to, że nie ma tu tzw. Boxing Day, czyli tradycyjnego dnia wyprzedaży, który zawsze odbywa się w drugi dzień świąt. Wręcz przeciwnie, ale w odróżnieniu do pozostałych części Zjednoczonego Królestwa wiele firm jest w tym okresie zamkniętych.

Once upon a time.

Historia celebrowania tego okresu w roku na ziemiach szkockich jest bardzo długa i jak wykazały badania archeologiczne sięga 4 tys. lat pne i wiąże się ze świętowaniem tu tzw. Winter Solstice. Ci z was którzy śledzą mojego bloga z pewności o tym czytali. Opisywałam to w poście z początku tego roku. Odwiedziłam wtedy, po raz kolejny miejsce, w którym pierwotni mieszkańcy tych ziem celebrowali tzw. zimowe przesilenie - Clava Carins

Szkockie przygotowania do świąt Bożego Narodzenia.

 

Kilka tygodni temu jedna z moich znajomych, mieszkających w Polsce, z którą od wielu miesięcy planowałyśmy spotkanie w okresie świąteczno-noworocznym, a do którego z wiadomych powodów nie dojdzie, zapytała mnie jak przygotowuje się w Szkocji do świąt Bożego Narodzenia. Niby oczywiste i proste pytanie, ale gdy je usłyszałam to szczerze powiem nie wiedziałam jak na nie odpowiedzieć.

Myślę, że pytanie to nastręczyłoby również trudności wielu z was. Wszystko przecież zależy od tego co mamy na myśli mówiąc o przygotowaniach- przygotowania duchowe w czasie adwentu, czy też pogoń za prezentami i oddanie się wszechobecnej w tym czasie konsumpcji.

Wielu z nas myśląc bowiem, o tym okresie zastanawia się jak to wszystko logistycznie ogarnąć – przygotowanie domu, zakupy produktów do potraw na wigilie i dni świąteczne, prezenty itp.… I z pewnością takie odpowiedzi w wielu przypadkach usłyszycie.

Mieszkający w Szkocji Polacy, podobnie jak cudzoziemcy, w sklepach sprzedających ich krajowe przysmaki, składają zamówienia na niedostępne na co dzień towary – karpia, kiszoną kapustę z beczki i świeże makowce. Wszystko prawie jak w rodzinnym kraju. Gdy wchodzę do polskiego sklepu w powietrzu czuje się te samą przedświąteczną atmosferę co w Polsce.

St. Andrews Day - czyli jak to z tym szkockim świętowaniem bywa

 

Podczas gdy w Polsce w ostatni dzień listopada świętujemy Andrzejki, w Szkocji obchodzi się tzw. St. Andrews Day i dzień szkockiej flagi. Dzień ten należy do tzw. bank holidays, czyli dni wolnych od pracy.

Informacje jak ta powyżej i o tradycjach związanych z tym świętem znajdziecie we wszystkich tutejszych gazetach, przewodnikach, na większości portali internetowech, Wikipedii, czy też stronach internetowych BBC.

Komuś kto mieszka poza Szkocją i wczytuje się w te wszystkie, opiewające to święto, teksty wydaje się, że Szkocja to kraj przykładający w tej mierze dużą wagę do tradycji. Od wewnątrz wygląda to jednak zupełnie inaczej. Jeśli myślicie, że przeciętny Szkot celebruje ten dzień i w jakiś szczególny sposób obchodzi to święto, to jesteście w dużym błędzie. Wspomniany powyżej przeciętny Szkot w większości przypadków nie ma pojęcia, że St. Andrews Day istnieje i że towarzyszą mu jakiekolwiek tradycje.

Większą wiedze na ten temat mają, o dziwo cudzoziemcy, którzy interesują się historią kraju. Z pewnością słyszeli o nim też ci z was, którzy zdawali egzamin na tzw. citizenship.

W poszukiwaniu inspiracji ...( i lepszego nastroju)

Z pewnością zauważyliście, że ostatnio pustki na moim blogu. Nie zamieszczam też zbyt wielu postów na moim Facebookowym koncie jak również na Instagramie. Nie wynika to absolutnie z mojego lenistwa, czy też jakiś chwilowych niedomagań, jak to się zdarzyło w tym samym okresie zeszłego roku.

W tym roku nie dopadł mnie wirus (na szczęście!!!), ale pandemia która szleje naokoło mnie, skutecznie mnie zablokowała. Nie mam nastroju, jak również trochę się boje wyprawiać gdzieś dalej niż moje Moray. A, że od momentu, kiedy prowadzę ten blog, zajrzałam tu w prawie każdy kont, to tematy też się trochę wyczerpały…

Na dodatek zmieniłam prace i musze się wdrożyć w nowe obowiązki i ‘przebiec’ maraton rożnego rodzaju szkoleń. Do tego ta okropna pogoda. Ciągle pada i nie mam na nic ochoty jak również nastroju.

Od dwóch tygodni ślęczę nad dwoma tekstami na blog i jakoś nie chcą się dokończyć 😊

Mini footprint szkocka moda z syryjską duszą.

Od kilku tygodni zastanawiam się czy ruszać w Szkocje i mimo obostrzeń delektować się, przynajmniej zza kierownicy samochodu, przepiękną szkocką jesienią, taką jak z pocztówki. Kocham tutejszy krajobraz i chętnie wykorzystuje każdą chwile, aby się nim upajać i włóczyć się po szkockich bezdrożach. Jednak wydarzenia ostatnich tygodni – mocno mojego ‘ducha włóczykijstwa’ podkopały. Nie dość, że na nowo muszę się zmagać ze strachem przed koronowirusem, to jeszcze na dodatek ten cały bałagan w Polsce, wywołany przez osobników, którzy dbają jedynie o swoje pełne kieszenie, a nie o ludzi, czy też szerzej o państwo.

Obiecałam sobie, że od polityki będę trzymać się jak najdalej, szczególnie od wypowiadania publicznie moich opinii, chociaż uwierzcie mi, że język mnie świerzbi. Ostatnią rzeczą, której teraz potrzebuje, to wrogowie, a o tych nietrudno, gdy wygłasza się jasno swoje poglądy. Mam określony światopogląd i według niego żyję i co najważniejsze, mam to szczęście, że mogę go urzeczywistniać w kraju wolnym, tolerancyjnym i demokratycznym. I zamierzam się tym cieszyć, bo byt na tym świecie ma się tylko jednej (no może więcej – jeśli ktoś wierzy w reinkarnacje😊)

W chwilach takiego ‘życiowego przesilenia’ cieszę się, że udało mi się w Szkocji w miejscu, w którym mieszkam, otoczyć ludźmi, którzy mają niezwykle kolorową osobowość i kreatywną dusze. To oni dają mi tzw. Powera i chęć do działania.

Taką właśnie osobą jest Lara Alsayed, Syryjka, która od 2014 roku na stałe mieszka w Szkocji i tu też, podobnie jak ja, realizuje swoje pasje, marzenia i zawodowe cele.

Zapachy Szkocji w polskim wydaniu

* Zdjęcie  Soapwell. 

Szkocja to dla mnie, podobnie jak dla wielu naszych rodaków, którzy zdecydowali się na emigracje, zupełnie nowy rozdział w życiu. To jak czysty zeszyt, który zaczynamy zapisywać i ze zdziwieniem odkrywamy, że szybko musimy nabyć nowy, bo myśli nam towarzyszących, ludzi których spotykamy, podobnie jak wydarzeń, jest tak wiele, że w jednym nie sposób ich wszystkich pomieścić.

Bardzo często rozmawiam z ludźmi, którzy podjęli decyzje o emigracji i zdecydowali się zamieszkać z dala od Polski. Jestem ciekawa ich doświadczeń jak i powodów, dla których postanowili pozostawić swoje dotychczasowe życie, rodzinę, budowane latami przyjaźnie i często dobrą prace i zamieszkać w kraju, który kojarzyli jedynie z legendy o potworze z Loch Ness, whisky i kiltu.

Zawsze myślałam, że powodów jest tak wiele jak ludzi, których poznaje. Ze zdziwieniem odkryłam, że w przeważającej mierze wszyscy mamy wspólny mianownik, a pod wieloma z tych historii mogłabym wręcz się podpisać i przedstawiać jej jako streszczenie mojego życiorysu.

Dzisiaj zaczynam na tym blogu nowy cykl. Chcę wam przedstawiać ciekawych ludzi, którzy w nowym kraju, od podstaw zbudowali swoje życie i odkryli w sobie talenty, które często przez lata były spychane do podświadomości. 

Małe rzeczy a cieszą

 

Kiedy kilka lat temu sprowadziłam się do Szkocji, nie spodziewałam się, że zamieszkam w pobliżu miejsca, do którego ściągają ludzie z całego świata, aby odzyskać równowagę w życiu i na nowo odkryć własną drogę. Nie ukrywam, że ja również uległam jego urokowi i chętnie tu przyjeżdżam, gdy nawarstwi mi się wiele spraw, tak wiele, że zaczynam miotać się w miejscu i nie wiem, za którą mam się najpierw zabrać, aby ruszyć we właściwym kierunku.

Nauczyłam się, że w takich sytuacjach należy się zatrzymać. Wyłączyć wszystko- telefon, laptop, wiadomości i skupić się jedynie na własnych potrzebach. Wszystko inne może poczekać.

Miejsce, w którym tysiące osób, w tym ja, odzyskuje równowagę i po wizycie w którym wstępuje w nie ‘nowa energia’ opisywałam kilka miesięcy temu na tym blogu. To Fundacja Findhorn.

Tym razem wizytę tu połączyłam z jeszcze jedną przyjemnością, ale o niej w dalszej części postu.

LGBT+ w Szkocji

Długo biłam się z myślami czy zamieścić ten wpis na blogu. Jest to bowiem temat wywołujący, szczególnie w naszym kraju, bardzo niezdrowe i zupełnie, przynajmniej dla mnie, niezrozumiałe emocje, a ja niekoniecznie mam ochotę na mierzenie się z falą hejtu tylko dlatego, że odważyłam się opisać jak się rzeczy mają w kraju, w którym obecnie żyje.

Mieszkając w Szkocji nauczyłam się, że można mieć w życiu inne problemy, niż tylko usilne udawadnianie, że jest się prawdziwym Polakiem (Polką) i że można życiem po prostu się cieszyć, nie tylko umartwiać się i frustrować tym co jeden lub drugi ‘nawiedzony’ polityk lub jego zwolennik powiedział. Jest przecież tyle pięknych miejsc do zobaczenia, książek do przeczytania. potraw do spróbowania, podobnie jak trunków do wypicia😊. I pewnie nadal bym w tym błogim oddaleniu od tej polskiej ‘nawalanki’ żyła, oddała głos na mojego kandydata w ostatnich wyborach prezydenckich i zamknęła temat, gdyby tutejsze media nie zaczęły relacjonować toczącej się w Polsce kampanii prezydenckiej, a szczególnie wypowiedzi PAD na temat LGBT+.